GAPS DİYETİ

GAPS DİYETİ NEDİR?

Gaps diyet programı, hasarlı, yaralı, ülserli, ateşli, sızıntılı bağırsak duvarını ve bağırsak epitel dokusunu iyileştirmek için ve aynı zamanda diyet esnasında olumsuz yönde etkilenen bağırsak sağlığını, bozulan bakteri dengesini düzelten bir beslenme şeklidir.

GAPS Diyeti; GAPS Tedavisinin en temel unsurudur. Bozulan bakteri dengesini (disbiyozis) düzeltmek; hasarlı, yaralı, ülserli, ateşli, sızıntılı bağırsak (leaky gut syndrome) duvarını ve bağırsak epitel dokusunu iyileştirmek için uygulanan özel bir beslenme programıdır.

GAPS hastalarına uygun olan diyet, genel olarak Spesifik Karbonhidrat Diyetine dayanmaktadır. Bu beslenme programında; patojen bakterileri ve mantarları besleyen, nörotoksin üret?en yiyecekler, işlenmiş gıdalar tamamen diyetten çıkarılır. Dost bakteri adını verdiğimiz probiyotik desteği sağlayan fermente yiyecekler ve probiyotik destekleri ise diyetin vazgeçilmezlerindendir.

Yeni bir diyet olduğu için aşamaları hakkında çeşitli bilgiler bulunmaktadır (3 aşamalı diyet ve 6 aşamalı diyet) Ben sizlere 6 aşamalı olan ayrıntılı diyeti yazacağım. Diyet demişken bunu sakın diğer diyetlerle karıştırmayalım çünkü şu saatte bu yenilecek tarzı bir diyet değildir. Gelin aşamaları inceleyelim.

1.AŞAMA

*Ev yapımı et suyu : Birinci gün et suyu olarak tavuktan elde ettiğiniz suyunu ve tavuk suyuna çorbayı içiniz. Sonraki gün kuzu etinden elde ettiğiniz et suyunu ve bu sudan yapılmış sebze çorbasını içini. 4-5 gün bu şekilde devam ediniz. Sonra et-kemik sularına ve et kemik sularından yapılmış çorbalara geçiniz )

* Probiyotik Gıda: (ev yapımı lahana turşusu, fermente sebze suyu, peyniraltı suyu) . İlk 1-5 gün 1-2 tatlı kaşığıyla başlayıp, sonraki 1-5 gün 3-4 tatlı kaşığı. Taa ki her et-kemik suyu veya her çorba kasesine birkaç tatlı kaşığı katıncaya kadar. İshal olan ev yapımı peynir altı suyu kullanması tavsiye edilir, kabızlığı olanlar ise fermente sebze suları kullanmalıdır.

* Öğün aralarında biraz doğal balla tatlandırılmış zencefil/papatya/nane çayı.

Diyete başlayanların en çok sorduğu soru:"Biz öğünlerde ne yiyeceğiz". Birinci aşamada, öğünlerde sadece et suyu ve et suyuna yapılmış çorbalar ve öğünler arasında bitki çayı vardır. Bağırsaklardaki yaralı, delikli, hasarlıdır. Sindirimi en kolay et suları ve et sularına yapılmış çorbalarla bu hasarlı yapıyı iyileştiren en önemli aşamadır. Durumunuzun ağırlığına bir kaç gün de yapabilirsiniz daha fazla da.


2.AŞAMA

Birinci aşama yiyeceklerine ilave olarak:
*1çiğ organik yumurta sarısını et-kemik suyuna ekleyin. Günde bir yumurta sarısıyla başlayın ve her kasede bir yumurta sarısına kadar kademeli olarak artırın.

*Et ve sebzelerle yapılmış buğulama ve güveçleri diyete ekleyin.

*Lahana turşusu ve fermente sebzelerin ya da sebze karışımlarının suyunun günlük tüketim miktarını artırmaya devam edin.

*Ev yapımı sadeyağını (saflaştırılmış tereyağı), günde bir tatlı kaşığıyla başlayıp kademeli olarak artırarak diyete katın.

*​Kelle paça ve işkembe çorbalarına geçebilirsiniz.


3.AŞAMA

Şimdiye kadar diyete kattığınız yiyeceklere devam ediniz

*Günde 1-3 tatlı kaşığıyla başlayıp kademeli olarak artırarak çorbaların içine ezerek karıştırdığınız olgun avokadoyu da dahil edin.

*Fermente sebzelerin kendisini, lahana turşusunun kendisini de ilave edin. Bugüne kadar sadece suyunu kullanıyordunuz.

*Günde bir taneyle başlayıp kademeli olarak artırarak diyete krepleri dahil edin.

*Sadeyağ, kaz yağı, domuz yağı veya ördek yağıyla çırpılmış yumurta. Avokado (eğer iyi tolare ediliyorsa) ve pişmiş sebze, pişmiş soğanla ile servis edin.


4.AŞAMA

Şimdiye kadar diyete kattığınız yiyeceklere devam edin.

*Fırınlanmış ya da ızgara etleri kademeli olarak ekleyebilirsiniz.

*Pişmiş yemeklere soğuk pres sızma zeytinyağı eklemeye başlayın. Her yemekte birkaç damladan, 1-2 yemek kaşığına ​kadar artırın.

*Taze sıkma sebze sularına başlayabilirsiniz, örneğin birkaç kaşık havuç suyuyla başlayın ve kademeli olarak artırın. Daha sonra içine lahana, salatalık, kırmızı pancar gibi sebzeleri teker teker ekleyiniz.

*Öğütülmüş badem veya diğer kabuklu yemiş ya da çekirdekleri öğüterek elde edeceğiniz unla ekmek yapmayı deneyin. Günde küçük bir parçayla başlayıp, tolare edebiliyorsanız yavaş yavaş artırın.


5.AŞAMA

Şimdiye kadar diyete kattığınız yiyeceklere devam edin.

*Elma püresi şeklinde pişmiş elmayı da diyete eklemeyi deneyin.

*Marulun yumuşak kısımları ve soyulmuş salatalıkla başlayarak çiğ sebzeleri diyete teker teker ekleyin.)
​

*Eğer havuç, kereviz, lahana, marul ve naneden yaptığınız sebze suları iyi tolare ediliyorsa içine meyve de eklemeye başlayın.

*GAPS Milkshake ekleyin.


6.AŞAMA

Şimdiye kadar diyete kattığınız yiyeceklere devam edin.

*Şimdiye kadar tüketilen gıdaların tümü iyi tolare edilmişse soyulmuş pişmemiş elmayı da eklemeyi deneyin. Elmanın olgun olmasına dikkat edin.

*Zamanla daha fazla pişmemiş meyve ve bal ekleyin.

*​Kademeli olarak diyette izin verilen fırında pişmiş kekle diğer tatlıları deneyebilirsiniz. Un olarak badem, fındık, ayçiçeği, kabak çekirdeği unu kullanınız, tatlandırıcı olarak ise kurutulmuş meyve kullanın.


Gaps diyeti için önemli besinler;

Et ve Balık; özellikle hayvansal yağı ile pişirilen etler ve et suları aminoasitler, vitaminler, besleyici yağlar, çoğu mineral kaynağı olması ile insan vücudunun çok rahatlıkla sindirebildiği gıdalardır.

Süt ve Süt Ürünleri; geçirdiği fermantasyon sayesinde laktoz içermeyen yoğurt, ekşi krema ve doğal peynir gaps beslenmesinin önemli araçlarından olurken, sindirimi oldukça güç olan ve laktoz oranı yüksek olan süt ve süt ürünlerinden uzak durmak gerekir. Gaps diyetinde tüketilmesi gereken tamamen evde yapılmış yoğurt, ekşi krema ve kefirdir.

Yumurta; B12 yönünden zengin olan yumurtanın özellikle sarısı sindirimi en kolay ve hızlı olan gıdalardandır. Aynı zamanda kolin içeriği ile yumurta, sinir sistemi ve karaciğer fonksiyonları için olmazsa olmaz bir aminoasittir.

Nişastasız sebzeler; içeriğinde nişasta bulunmayan enginar, pancar, kuşkonmaz, brokoli, Brüksel lahanası, lahana, karnabahar, havuç, salatalık, kereviz, yeşil fasulye, kabak, patlıcan, sarım- sak, soğan, karalahana, marul, mantar, maydanoz, taze bezelye, her renk biber, bal kabağı, çalı fasulyesi, ıspanak, domates, turp, şalgam, su teresi gibi sebzeler; çiğ ve pişmiş olarak aşamalı şekilde tüketilmelidir.

Meyveler; katkısız olmak kaydıyla; taze, pişmiş, çiğ, kurutulmuş ve donmuş tüketilebilir. Etlerle uyum sağlayan meyveler limon, taze limon suyu, avokado ve ekşi elma haricinde etlerle beraber meyve tüketilmesi, etlerin sindirimini zorlaştırır.

Kabuklu yemişler ve çekirdekler; kavrulmamış ve tuz ilavesiz; ceviz, badem, Brezilya cevizi, pikan cevizi, fındık, kaju, fıstık, ay çekirdeği, kabak çekirdeği ve susam çekirdeği, magnezyum, selenyum, çinko, omega-6 ve omega-3 kaynağı olmasıyla kalp hastalığı, kanser gibi birçok hastalığı önleyici özelliğe sahiptir.

Doğal meyve suları; taze olarak sıkılan doğal meyve suları vücuttaki detoks sürecini hızlandırıp karaciğere destek olur.

Doğal bal; çok az işlem görmüş soğuk pres ballar tercih edilmelidir. Bunun nedeni tenekeden çıkarmak için ısıtılan balın içindeki bazı mikro elementlerin kaybolmasıdır.

Hayvansal yağlar; bağışıklığı, sindirim ve sinir sistemini onaran doğal yağlardan olan kuzu, dana/sığır, kümes hayvanı vb.den elde edilen hayvansal yağlar tüketilmelidir. Isındığı takdirde kimyasal değişime gitmeyen bu yağları, yemek pişirirken kullanmanız önerilir. Sızma zeytinyağı ise soğuk olarak yemeklere sonradan ilave edilerek kullanılmalıdır.

ÖNEMLİ

Diyet daha çok yeni olduğu için sonuçları üzerinde henüz yorumlar alamadık, bu sebeple mutlaka doktorunuza danışarak bu diyeti uygulayın. Sağlıklı Günler Diliyorum.